Tam Bảo: Phật, Pháp
và Tăng, là ba ngôi quí báu hơn
hết không ai có thể sánh bằng.
I. Phật-Bảo:
-
Ðịnh danh: Phật tiếng Phạn
(buddha) là Phật-Ðà, có ba nghĩa:
-
Tự giác: tự mình đã
giác-ngộ,
-
Giác tha: giác ngộ cho mọi
loài cũng đồng giác ngộ như mình.
-
Giác hạnh viên mãn: hai
công hạnh trên hoàn toàn viên mãn.
Từ trước đến nay, có nhiều vị
như vậy, như Ðức Phật A-Di-Ðà,
Ðức Phật Dược-Sư, Ðức Phật
Di-Lặc v.v..
-
Ðức Phật Thích-Ca Mâu-Ni:
Ðức Phật đem giáo pháp dạy chúng
ta là Ðức Phật Thích-Ca Mâu-Ni. Chúng
ta gọI Ngài là Ðức Bổn-Sư
Thích-Ca Mâu-Ni Phật.
-
Tướng tốt của Ðức
Phật: Do công hạnh tu tập Ngài có
32 tướng tốt; trên đầu có nhục
kế biểu hiệu trí-huệ hoàn toàn, thân-thể
và trên đầu có hào-quang (trí-huệ
sáng suốt), hai tai dài (thọ mạng lâu
dài). Mặt tròn như trăng rằm, khác
với gương mặt chúng sanh, hai mắt
trong xanh như nước biển, giữa hai chân
mày có một sợi dài trắng uyễn
chuyển như núi Tu-Di, giữa ngục có
chữ Vạn, chân tay tròn đầy, da mịn
bao bọc, dưới chân có 1.000 xoáy
tròn, v.v...
|
|
-
Ðức hạnh trí-huệ của
Ðức Phật: Ðức Phật đầy đủ
năm hạnh tinh-tấn, hỷ-xả, thanh-tịnh,
trí-huệ và từ-bi.
-
Tinh tấn: Tu khổ-hạnh 6 năm,
ngồi thuyền-định 49 ngày dưới cây
Bồ-đề, giáo-hóa hơn 49 năm, chịu
cực-khổ đói rét. Trải qua nhiều
gian-lao cực-khổ Ngài vẫn cương
quyết tìm đạo giáo-hóa chúng-sanh
không thối chí.
-
Hỷ-xả: Hy-sinh quốc thành
thê tử tìm đạo cứu chúng-sanh
không một niệm luyến tiếc. Trải qua các
sự gian-lao, Ngài vẫn hoan-hỷ hành-đạo,
không một niệm thối chuyển.
-
Thanh-tịnh: Thân-thể ánh
sắc vàng trong trắng như lưu-ly. Lời
nói chơn-thành đúng chơn-lý;
không nói lời độc-ác hay nói
dối; luôn luôn hòa-nhã êm-dịu.
Tâm-hồn ý-nghĩ thanh tịnh không có
tham, sân, si, kiêu-mạn.
-
Trí-huệ: Trí-huệ của
Ðức Phật hoàn-toàn, hiểu biết cùng
khắp thông suốt hiểu thấu căn-cơ
chúng-sanh, rõ biết vạn vật.
Từ-bi: Ðức Phật có
lòng từ-bi vô-lượng, thương
xót cứu độ cho tất cả chúng-sanh,
từ loài người cho đến loài vật,
không loài nào là không cứu-độ.
II. Pháp Bảo:
-
Ðịnh danh: Pháp là lời
dạy của Ðức Phật hoặc các vị
Bồ-tát vâng theo lời Phật mà nói
hoặc các vị Tổ-sư làm ra. Lời
dạy tuyên dương chơn-lý, có
thể đưa mọi loài thoát khổ được
vui, nên gọi là Pháp bảo, là pháp
tôn-quý nhất trên đời.
-
Các món Pháp-Bảo: Pháp-bảo
gồm có ba món:
-
Kinh là lời dạy của Ðức-Phật,
của các vị Bồ tát vâng theo lời
Phật dạy mà nói, như Kinh Lăng-Nghiêm,
Kinh 49 Chương, v.v..
-
Luật: là những giới luật
do đức Phật thân chế cho hàng xuất
gia, tại gia tu hành, như năm giới của
Ưu-Bà-Tắc, Ưu-Bà-Di; 10 giới cho
Sa-Di; 250 giới cho hàng Tỳ-kheo, v.v..
-
Luận: là lời luận bàn
về kinh-điển của các vị Tổ-sư,
nói rộng các yếu-nghĩa trong kinh và
luật cho dễ hiểu như Luận Khởi-Tín,
Luận Nhơn-Minh, v.v...
-
Ðặc tánh của Pháp Bảo:
Quý nhất trên đời. Nhờ Pháp bảo,
chúng-sanh chứng được lý, trừ
khổ, được vui, được giải thoát.
Ðúng sự thật đúng chơn lý:
Lời Phật daỵ, lời các vị Tổ sư
đều đúng với sự Thật, đúng
với sự hiểu biết chơn-chánh. Hợp
với căn-cơ của mọi loài, mọi
người . Hợp với trình độ, hợp
với tâm tánh của từng người,
từng loài
III. Tăng bảo:
-
Ðịnh danh: Tăng-bảo là
một đoàn-thể xuất-gia tu-hành theo Ðạo
Phật, gồm ít nhất 4 người trở
lên, và sống theo sáu pháp hòa-kỉnh.
-
Ðặc tánh Tăng bảo: Quý
nhất trên đời, vì là một đoàn
thể tập sống đúng như lời Phật
dạy, giữ giới luật oai-nghi, làm gương
mẫu cho mọi người, chỉ dạy cho mọi
người phương-pháp thoát khổ
được vui. Sống đời thanh-tịnh, không
có gia-đình vợ con, không theo danh-lợi,
ăn chay đạm bạc, siêng tu khổ hạnh,
giữ giới luật Phật dạy. Luôn luôn
nghiên cứu kinh điển: ngủ ít học
nhiều, suy tìm nghiên cứu để hiểu
thấu lời Phật dạy, chứng thật được
chơn lý. Làm gương sáng cho mọi
người.
-
Các hàng Tăng chúng:
Sa-Di là hàng Nam-tử xuất-gia giữ 10
giới, Sa-di Ni là hàng nữ nhân xuất
gia giữ 10 giới. Thức xoa-ma-na là hàng
học giới nữ giữ 6 giới và tập
hạnh Tỷ-kheo-ni. Tỷ-kheo là hàng Nam-tử
xuất-gia giữ 250 giới. Tỷ-kheo-Ni là hàng
nữ nhân xuất gia giữ 350 giới.
IV. Kết luận:
Phật, Pháp, Tăng là
ba món quý báu nhất trên đời
đối với một người Phật-tử,
là gương mẫu chơn chánh cho Phật-tử
noi theo, là ruộng phước cho tất cả
chúng-sanh gieo các hột giống tốt lành.
(Phật Pháp
Ngành Thiếu; Thích Minh Châu, Thích Ðức
Tâm, Thích Thiện Ân, Thích Chân Trí)
Chương
Trình Tu Học | Thư
Viện Lam | Trang Chính
|